อธิบายไวยากรณ์
สรุปไวยากรณ์จากบทที่ 2
ท้ายคำนาม
ในบทนี้เราพบคำนามเพศชาย vir ที่ไม่ได้ลงท้ายด้วย -us เหมือนในบทที่แล้ว นี่แสดงให้เห็นว่าคำนามเพศเดียวกันไม่ได้ลงท้ายเหมือนกันเสมอไป เวลาท่องจำคำนามก็ต้องจำด้วยว่าคำนามนั้นเป็นเพศอะไร อย่างไรก็ดี คำว่า vir ก็เปลี่ยนรูปเหมือนกับคำนามเพศชายที่ลงท้ายด้วย -us คำอื่น ๆ
นอกจากนั้น เมื่อเราดูประโยคแรกของบทนี้ Iūlius vir Rōmānus est. ก็จะเห็นว่าคำคุณศัพท์ยังคงมีรูปตามเพศชายเช่นเดิม
การก - การกเจ้าของ
คำนามในภาษาละตินเปลี่ยนรูปตามหน้าที่ของมันในประโยคดังที่ได้กล่าวไว้ในคำอธิบายบทที่แล้ว รูปต่าง ๆ ของคำนามเรียกว่า การก (cāsus) คำนามในภาษาละตินมีด้วยกัน 5 การก
ในบทนี้เราพบกับการกใหม่ที่บอกเจ้าของ เรียกว่า การกเจ้าของ (cāsus genitīvus) ดูตัวอย่างในทั้งสามเพศในประโยคต่อไปนี้
กรณีของคำนามเพศชายที่ลงท้ายด้วย -us
- Iūlius dominus servī (Dāvī) est.
- Iūlius dominus servōrum (Dāvī et Mēdī) est.
กรณีของคำนามเพศหญิงที่ลงท้ายด้วย -a
- Aemilia domina ancillae (Syrae) est.
- Aemilia domina ancillārum (Syrae et Dēliae) est.
กรณีของคำนามเพศกลางที่ลงท้ายด้วย -um
- D est prīma littera vocābulī ‘dominus’.
- Numerus vocābulōrum magnus est.
สังเกตได้ว่าคำนามเพศชายกับเพศกลางมีท้ายคำเหมือนกันในการกเจ้าของ
ตัวเลขเปลี่ยนรูป
ตัวเลขบางตัวในภาษาละตินเปลี่ยนรูปตามคำนามที่มันขยายด้วยเหมือนกับคำคุณศัพท์อื่น ๆ ที่เราเห็นในบทนี้คือ:
หนึ่ง
- ūnus puer
- ūna puella
- ūnum oppidum
สอง
- duo servī
- duae ancillae
- duo oppida
สาม
- trēs līberī
- trēs litterae
- tria oppida
สรรพนามคำถามเปลี่ยนรูป
สรรพนามคำถามเปลี่ยนรูปตามเพศและการกของคำนามที่มันเกี่ยวพันด้วย ดูตัวอย่างต่อไปนี้
- Quis est Mārcus?
- Quae est Iūlia?
- Quī līberī sunt?
- Cuius servus est Dāvus?
คำศัพท์ใหม่
- vir
- ผู้ชาย
- fēmina
- ผู้หญิง
- puer
- เด็กชาย
- puella
- เด็กหญิง
- familia
- ครอบครัว
- pater
- พ่อ
- māter
- แม่
- fīlius
- ลูกชาย
- fīlia
- ลูกสาว
- līberī
- pl. ลูก
- servus
- ทาส (ชาย)
- dominus
- นายทาส
- ancilla
- ทาสหญิง
- domina
- นายหญิง
- liber
- หนังสือ
- titulus
- หัวเรื่อง, หัวข้อ
- pāgina
- หน้ากระดาษ
- antīquus
- เก่า
- novus
- ใหม่
- cēterī
- pl. อื่น ๆ
- meus
- ของฉัน
- tuus
- ของคุณ
- centum
- ร้อย (จำนวน)
- duae
- สอง (เมื่อใช้กับเพศหญิง)
- tria
- สาม (เมื่อใช้กับเพศกลาง)
- -que
- และ เติมท้ายคำ
- quis?
- ใคร/อะไร? (เพศชายเอกพจน์)
- quae?
- ใคร/อะไร? (เพศหญิง หรือเพศกลางพหูพจน์)
- quī?
- ใคร/อะไร? (เพศชายพหูพจน์)
- cuius?
- ของใคร? (เอกพจน์)
- quot?
- เท่าไร?
- masculīnum
- เพศชาย
- fēminīnum
- เพศหญิง
- neutrum
- เพศกลาง
- genetīvus
- การกเจ้าของ