อธิบายไวยากรณ์
สรุปไวยากรณ์จากบทที่ 8
สรรพนาม
คำสรรพนามคือคำที่ใช้แทนที่คำนาม ในภาษาไทยเช่นคำว่า “ผม” “คุณ” “เขา” “มัน” เป็นต้น ในบทนี้เราจะดูคำสรรพนามบุรุษที่ 3 ในภาษาละติน
สรรพนามบุรุษที่ 3 สามารถใช้แทนอะไรก็ได้ไม่ว่าจะเป็นคน สัตว์ สิ่งของ หรือคำนามนามธรรม ในที่นี้เราจะดูคำสรรพนาม 5 ประเภท ได้แก่
- is: เขา เธอ มัน (สรรพนามระบุเฉพาะ dēmōnstrātīvum prōnōmen)
- quis: ใคร อะไร (สรรพนามคำถาม interrogātīvum prōnōmen)
- quī: คนที่ อันที่ (ประพันธสรรพนาม relātīvum prōnōmen)
- ille: คนนั้น อันนั้น (สรรพนามระบุเฉพาะ dēmōnstrātīvum prōnōmen)
- hic: คนนี้ อันนี้ (สรรพนามระบุเฉพาะ dēmōnstrātīvum prōnōmen)
คำสรรพนามทั้งหมดนี้มีรูปของทั้ง 3 เพศ 2 พจน์ และ 5 การกดังต่อไปนี้
สรรพนามระบุเฉพาะ
| m | f | n | m | f | n | m | f | n | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| sing | nōm | is | ea | id | hic | haec | hoc | ille | illa | illud |
| acc | eum | eam | id | hunc | hanc | hoc | illum | illam | illud | |
| gen | eius | eius | eius | huius | huius | huius | illīus | illīus | illīus | |
| dat | eī | eī | eī | huic | huic | huic | illī | illī | illī | |
| abl | eō | eā | eō | hōc | hāc | hōc | illō | illā | illō | |
| plūr | nōm | iī | eae | ea | hī | hae | haec | illī | illae | illa |
| acc | eōs | eās | ea | hōs | hās | haec | illōs | illās | illa | |
| gen | eōrum | eārum | eōrum | hōrum | hārum | hōrum | illōrum | illārum | illōrum | |
| dat | iīs | iīs | iīs | hīs | hīs | hīs | illīs | illīs | illīs | |
| abl | iīs | iīs | iīs | hīs | hīs | hīs | illīs | illīs | illīs |
สรรพนามคำถามและประพันธสรรพนาม
| m | f | n | ||
|---|---|---|---|---|
| sing | nōm | quis/quī | quae | quid/quod |
| acc | quem | quam | quid/quod | |
| gen | cuius | cuius | cuius | |
| dat | quī | quī | quī | |
| abl | quō | quā | quō | |
| plūr | nōm | quī | quae | quae |
| acc | quōs | quās | quae | |
| gen | quōrum | quārum | quōrum | |
| dat | quibus | quibus | quibus | |
| abl | quibus | quibus | quibus |
สรุปรูปคำ
*ในบทนี้ไม่มีรูปใหม่ของคำนาม/กริยา กรุณาดูสรุปรูปคำในบทที่ 7
คำศัพท์ใหม่
- taberna
- ร้าน
- gemma
- มณี
- margarīta
- ไข่มุก
- tabernārius
- คนขายของ
- ōrnāmentum
- เครื่องประดับ
- ānulus
- แหวน
- līnea
- สร้อย
- digitus
- นิ้ว
- collum
- คอ
- pretium
- ราคา
- sēstertius
- (สกุลเงิน)
- pecūniōsus
- รวย
- gemmātus
- ประดับด้วยมณี
- medius
- กลาง
- quārtus
- ที่สี่
- vīgintī
- 20
- octōgintā
- 80
- nōnāgintā
- 90
- vēndit
- ขาย
- cōnsistit
- หยุดยืน
- emit
- ซื้อ
- aspicit
- ดู
- abit
- เดินจากไป
- accipit
- รับ
- ōrnat
- ประดับ
- clāmat
- ร้องตะโกน
- mōnstrat
- ชี้
- ostendit
- แสดงให้ดู
- cōnstat
- ประกอบด้วย
- convenit
- มาพบกัน
- alius
- อื่น
- ille
- เขา (สรรพนามระบุเฉพาะ เพศชาย เอกพจน์ การกประธาน)
- tantus
- เท่านั้น
- quantus
- เท่ากัน
- satis
- พอ
- nimis
- เกินไป
- aut
- หรือ
- prōnōmen
- สรรพนาม